terugblik - in liefde

Terugblik

Ze stond alleen in haar nieuwe keuken. Via de ramen van het terras kon ze de woonkamer inkijken waar haar gezin televisie kijkend op de bank zat. Hoewel ze hem net niet kon zien, wist ze precies hoe hij op de bank zou liggen, met kussens onder zijn hoofd en onder zijn lange benen. Haar gedachten gingen terug naar vijfentwintig jaar geleden, terwijl haar handen in een automatisme de aardappels schilden.
In die tijd was ze net gestopt met haar geneeskundestudie. Ze had een tijdelijke baan gevonden op de universiteit, die tot 1 juli zou duren. Ze wist nog niet precies wat haar volgende stap op de arbeidsmarkt zou zijn. Ze wilde nog van het leven genieten. Ze maakte zich geen zorgen om de toekomst. Ze had net een half jaar een Honda 400, waarmee ze in winter en zomer door het land reed. De motor was het symbool van haar vrijheid. Door de motor kwam ze op plekken waar ze anders niet zou komen. Ze had in de lente gereageerd op een advertentie in het motorblad. Daarin vroeg een motorclub om meer leden. Ze had bewust gekozen voor deze kleine motorclub in het midden van Limburg. Het leek haar leuker om met een groep ervaren mensen te rijden, dan in je eentje rond te toeren. Ze stamde uit een familie vol autoliefhebbers en ze had geleerd het kleine onderhoud van haar motor zelf te doen. Daarbij ging ook wel eens wat mis, maar daar leerde ze dan weer van.
Een van die ritten met “de jongens”, zo noemde ze de club, leidde haar naar de TT van Assen. Het was het grootste motorevenement in het land, en die moest ze een keer meegemaakt hebben, vond ze. In die tijd droeg ze een rood, slank leren pak en een witte helm. De dikke leren handschoenen had ze nog steeds, en gebruikte die alleen nog maar om de kerstboom het huis in en uit te krijgen. Hoewel het dunne leer van het pak haar lijnen goed liet uitkomen, was het boven wat te strak, en werden haar bovenarmen afgekneld. In die tijd waren damespakken alleen maar geschikt om achterop te zitten. De vermoeidheid van de lange rit en haar verkrampte spieren hielpen haar niet echt om haar onzekerheid te overwinnen, toen zij ’s avonds op het kampeerterrein bij boer Piet arriveerden. Ze kwam met haar voeten maar net aan de grond en het rijden over de hobbels vergde veel van haar stuurmanskunst, en veel ervaring had ze nog niet. Het was haar eerste kennismaking met een eenvoudige motorcamping. Ze hadden haar gezegd dat ze geen tent mee hoefde te nemen. Een van mensen die hen begroette was een lange donkerharige jongen met een snor en prachtige donkere ogen. Hoewel het leek alsof zij een stoere jonge vrouw was, was ze in haar hart heel verlegen. Ze durfde hem haast niet in de ogen te kijken. Hij wees haar zijn tent aan, waarin ook nog een meisje met lang bruin haar zou overnachten. Ze had geprobeerd al die namen te onthouden, ook van het meisje maar het ging allemaal langs haar heen. Als ze in paniek raakte, omdat iemand tegen haar sprak, dan konden ze nog zo vaak hun naam zeggen, ze vergat ze gewoon. De donkerharige jongen en het meisje hoorden bij elkaar, dat zag ze wel. Ze vond het leuk om zijn aandacht te krijgen, toen ze uitgebreid haar motor voorstelde, en ook belangstellend naar die van hem vroeg. Het was voor het eerst dat ze verschil zag en hoorde tussen twee- en viertakten. Ze waren verbaasd geweest toen ze vertelde dat ze al zoveel kilometers gereden had. Motorrijders onder elkaar vertellen altijd spannende verhalen, en ook die avond gebeurde dat.
Ze liet de aardappelen in het water glijden. Ze haalde het papieren zakje met de sperziebonen tevoorschijn uit de koelkast en zette meteen het vlees op het aanrecht. Aan haar voeten lagen haar twee honden. Het was niet duidelijk of ze wachtten tot het hun etenstijd was, of totdat er iets van het aanrecht zou vallen.
Haar handen bleven even rusten toen ze uit het keukenraam in het bos in de achtertuin twee winterkoninkjes zag vliegen. Ze was nieuwsgierig naar de andere twee soortgenoten. De avond ervoor was ze geschrokken toen er opeens vier kleine vogeltjes uit de hangende bloemenmand gevlogen waren, toen zij met een gieter bezig was geweest. Terwijl ze verder ging met het schoonmaken van de sperziebonen, gingen haar gedachten weer terug naar die zaterdagochtend.
Het was frisjes toen ze die ochtend uit haar slaapzak kroop. Het was nog heel vroeg, en de meeste tenten waren nog in diepe rust. Ze had goed kunnen slapen, ondanks de herrie. Z was moe geweest van het rijden, en ze was heel benieuwd hoe de racedag zou verlopen. Ze was er achter gekomen dat de jongen en het meisje neef en nicht waren. Ze popelde van verlangen om langer met hem te praten en om hem eens bij daglicht te zien. Aan het begin van de camping stonden kranen met koud water en was er een toilet. Gewapend met slaapzakken, die ze gebruikten om op te liggen, toog het gezelschap naar een goede plek langs het circuit. Er zouden nog vele jaren komen, dat ze daar zou terugkeren. Van de races kon ze zich niet veel meer van herinneren. Van haar gesprek met hem des te meer. Ze herinnerde zich de deken waar ze op zat. De warmte op haar rug, en de zon die alleen maar op haar linkerarm scheen. Ze herinnerde zich ook de pauze, toen iedereen drank en worst ging halen en ze met hem achterbleef. In haar gedachten had ze daarna uren met hem gesproken, maar het kon niet lang geweest zijn. De week erop had zij hem weer gezien toen ze met de motorclub naar een andere motorrace ging.
Hij bleef opvallend dicht bij haar in de buurt, en zij wilde ook graag bij hem blijven. Het was niet gemakkelijk geweest voor haar om het dialect te verstaan, waarmee hij met zijn vrienden sprak. Tegen haar sprak hij altijd Nederlands. Ze had gemerkt dat hij een leidende rol in de groep had. Ook letterlijk, hij reed altijd vooraan, terwijl zij het liefste achteraan reed om niemand te hinderen. Ze vond het prettig om in zijn nabijheid te zijn, ze keek een beetje tegen hem op. Hij wist zo veel, en had al zoveel motor- en rijervaring.
Ze zette de aardappelen en de sperziebonen op het vuur. Zeven stukken vlees sneed ze af en liet ze in de hete boter glijden. Ze liep naar de woonkamer en zag dat hij even zijn ogen dicht had gedaan. Om hem heen was het druk met discussiërende kinderen en het geluid van de televisie. Hij sliep overal doorheen. Het verbaasde haar niets. Ze had zich altijd verbaasd dat hij zo weinig slaap nodig had, als hij de gelegenheid kreeg om op de bank te kunnen slapen. Ze wist dat hij bij de zin “de soep is klaar” meteen wakker zou worden. Ze glimlachte, terwijl ze een warm gevoel in haar borst kreeg. Ze snelde terug naar de keuken, omdat het vlees nu wel wat veel lawaai produceerde. Ze draaide de lapjes om en zette het vuur iets lager. 
Ze verloren elkaar even uit het oog. Zij was met haar ouders verhuisd, en was druk bezig haar kamer in te richten. Bovendien had ze gesolliciteerd bij een winkel en was aangenomen. Toen ze de eerste dag arriveerde bleek dat weekend dat er een brand geweest was. Na één week stond ze weer op straat, ze was niet snel genoeg geweest met poetsen. Ze vond het geen schande om op die manier ontslagen te worden. Het drukte haar wel met de neus op de feiten. Ze zou toch iets moeten ondernemen. Omdat haar vader iets met computers deed, besloot ze een opleiding te volgen tot programmeur. Goede vooruitzichten, drie jaar werk, wonen bij oma. Wat wilde ze nog meer? Tijdens de verhuizing was ze telefonisch niet bereikbaar geweest. Ze dacht nog wel aan hem, maar ze wist niet hoe ze hem kon bereiken. Ze had er geen idee van gehad dat er geen dag voorbijging dat hij aan haar had gedacht.
Ze was te verlegen geweest om zijn telefoonnummer of adres te vragen. De nieuwe opleiding zou in oktober beginnen, dus had ze nog tijd om op vakantie te gaan. Ze ging alleen op de motor naar het zuiden. Na een paar dagen kwam ze tot Geneve. Daar nam ze afscheid van twee jongens die met haar mee waren gereden. Zij moest weer terug, en reed de duizend kilometer in een ruk door naar huis. Het was niet gemakkelijk geweest voor haar, ze had ook last van een ketting die steeds gesteld moest worden. Een paar weken later ging ze met de Moto Guzziclub naar de 24 uurraces in Le Mans. Ze mocht de motor lenen van een meisje, dat zelf achterop ging zitten. Toen wist ze nog niet dat ze 11 jaar later terug zou komen, maar dan met hem als coureur en hun derde en jongste kind als supporter.
Het was op haar verjaardag, de laatste dag van augustus, dat er aangebeld werd. Daar stond hij. Verlegen ging zij hem voor en stelde hem voor aan haar ouders en vriendinnen. Hij was zo maar gekomen, hij wist niet dat ze jarig was, en hij wist ook niet precies waar ze woonde, maar kennelijk had ze de weg naar het nieuwe huis heel goed kunnen uitleggen. Ze spraken af dat ze de volgende week elkaar in Limburg zouden ontmoeten. Die nacht droomde ze van hem.
Ze legde de laatste hand aan de salade, en proefde even aan de soep. Die was klaar, en ze draaide het vuur uit. Daarna riep ze dat de soep klaar was. Ineens was de keuken vol bedrijvigheid. De kinderen schepten zelf hun soep op en liepen daarmee voorzichtig naar de kamer. Zelf gaf ze niet zoveel om soep. Heel af en toe nam ze ook een kom. Nu bleef ze nog even op de aardappelen letten. Het zou haar vandaag niet overkomen dat ze zouden aanbranden. Plotseling voelde ze zijn handen om haar heen, toen hij achter haar ging staan. Ze wist dat hij na deze omhelzing onder elk deksel zou kijken naar wat er nog meer op tafel zou komen. Ze genoot van zijn aanraking. Het was zijn manier om zich te uiten. Even later was ze weer alleen in de keuken terwijl de honden haar aankeken, te wachten op hun beurt. Meestal kregen ze tegen alle opvoedregels in hun eten precies op tijd. Maar vandaag had ze zich moeten haasten omdat ze te lang in de boekhandel was geweest. Ze telde het aantal scheppen met brokken voordat ze die in de voerbakken leeggooide. Met de honden kon ze altijd heel precies zijn. Was ze dat voor zichzelf ook maar.
Ze was al twee keer bij hem thuis geweest. Ze had zijn moeder ontmoet. Een donkerharige vriendelijke vrouw die haar nieuwsgierig opnam. Ze kon zich de open haard nog herinneren, die afgewerkt was met schots en scheef gemetselde lichtgekleurde natuursteen. De haard zat vol propjes en papier. Het was een interieur dat ze helemaal niet gewend was, en ze probeerde te proeven hoe zijn leven was daar in Limburg. Ze merkte dat ze steeds minder verlegen werd, en ze gunde iedereen een kijkje in haar leven. Het was best wel spannend geweest, al die aandacht van die vreemde mensen. Het liefst was ze met hem alleen buiten op de oprit, terwijl ze bij hun motoren stonden. Ze had de indruk dat hij dan ook wat gemakkelijker kon praten. Ze was blij geweest dat ze in een mannenwereld was opgegroeid, en dat het gewoon voor haar was om over auto’s en motoren te praten. Ze durfde nog niet echt om over haar dromen en wensen te spreken. Hij had een vriend die haar trialmotorlessen wilde geven, zodat zij eind september mee kon doen aan een wedstrijd alleen voor dames. Het leek haar doodeng om te doen, maar ze had toegestemd. Elk weekend kwam ze naar Limburg om te oefenen. Een ster zou ze nooit worden. Bovendien was ze iemand die of alles of niets nastreefde, waardoor ze wel eens kostbare punten verloor. Op de dag van de wedstrijd was hij er niet geweest om haar te begroeten, en ze hoorde van vrienden dat zijn moeder was aangereden en heel slecht in het ziekenhuis lag. Ze was geschrokken geweest en allerlei beelden spookten door haar hoofd. Toen hij die ochtend toch kwam wilde ze naar hem toe rennen, maar ze durfde niet. Ze bleef een beetje op de achtergrond, toen hij omringd door zijn vrienden, vertelde dat zijn moeder overleden was. Er waren geen tranen, maar ze had gevoeld dat hij verdriet had. Ze had hem een hand gegeven, het was de eerste keer dat ze hem aanraakte. Net zoals hij was zij verward geweest. Ze liet hem maar praten, zij kon niet weten wat zo’n verlies betekende voor een mens. Hij was de hele dag aanwezig geweest, gevlucht voor het verdriet thuis. Ze hebben die avond afscheid genomen, met de afspraak dat ze een dag voor de begrafenis samen naar de Nürburgring zouden rijden.
Het eten was klaar en ze belde met het verroeste tafelbelletje dat ze van haar oma had geërfd. Dat was het teken dat hij en de kinderen konden opscheppen. Zij wachtte altijd tot het laatst. Alleen als ze vroeg weg moest, had zij haar bord al gevuld voordat zij het belletje rinkelde. Ze genoot altijd van de drukte tijdens etenstijd. Ze vond het niet eenvoudig om iets eetbaars op tafel te zetten. Het was haar beloning als iedereen van het eten genoot. Ze hield zich meestal afzijdig van alle gesprekken tijdens het eten. Ze keerde in zichzelf als ze aan het eten was, half luisterend naar het geroezemoes. Zo kon zij weer energie krijgen. 
Haar aandacht ging terug naar die dag in september waarop ze met hem na een frisse rit naar het zuiden in het circuitrestaurant zat. Ze hadden alleen maar oog voor elkaar gehad. Ze vertelde hem dat ze ging verhuizen naar Amsterdam om daar een opleiding te volgen. Ze kon niet bij de begrafenis zijn omdat net die dag een motorvriend haar met zijn auto zou helpen haar meubels te versjouwen. Ze spraken af elkaar die donderdagavond te bellen. Maar hij had niet kunnen wachten en die dinsdag had hij haar al gebeld. Ze bleken heel goed over de telefoon met elkaar te kunnen praten. De weken erop belde hij elke avond naar haar, en elk weekend ging zij naar hem toe. Zij had niet in de gaten dat hij smoorverliefd was op haar. Zij voelde zich wel tot hem aangetrokken, maar het was voor haar een nog te grote stap om verder te gaan. Het voelde wel al heel vertrouwd, als ze bij hem in de buurt was. Een keer had ze hem flink laten schrikken, toen ze met haar nieuwe motor in een snelle bocht onderuit was gegaan. Ze was zelf ook geschrokken geweest, ze had haar rijkunsten en het vochtige asfalt onderschat. Ze had meteen aan zichzelf getwijfeld, maar hij had haar overgehaald weer op de motor te stappen. Nadat ze de overblijfselen van de kuip verwijderd hadden en na een grondige inspectie van voorvork en stuur, moest ze van hem vlak achter hem rijden, zodat hij haar in de gaten kon houden. Toen hij in oktober jarig was gingen ze een eindje rijden. Ze had al aardig wat kilometers op de nieuwe motor gereden, maar ter hoogte van Dinant hield hij ermee op. Samen liepen ze op de afrit richting een benzinestation, op zoek naar een telefoon of hulp. Ze liepen heel dicht tegen elkaar aan en plotseling had hij haar hoofd in zijn handen genomen en had haar voorzichtig op de mond gekust. Haar hart had wild gebonsd. Ze werd helemaal week van binnen. Plotseling was het minder erg dat haar motor het niet meer deed. Hand in hand liepen ze door de schemering op de vluchtstrook. De rit terug naar zijn huis was heel spannend geweest. Ze had al eerder meegemaakt dat ze voortgetrokken werd door middel van een sleepkabel, dus wist ze wat ze moest verwachten. Maar ze was met haar gedachten bij hem geweest, bij die kus, bij die handen om haar gezicht. Ze voelde dat hij bezorgd was, al liet hij het niet merken. Zij bleef naar zijn rug kijken terwijl hij voorzichtig door de nacht naar huis reed.
Hij keek steeds in zijn spiegels. Zij verbaasde hem telkens weer. Ze deed dingen die niet gebruikelijk voor vrouwen waren. Zij had die dingen vanzelfsprekend gevonden, maar hij kende alleen vrouwen, die niet zo onafhankelijk waren. Het benauwde hem soms wel. Zou hij wel goed genoeg zijn? Ze had het ook altijd over haar vader en broers. Hij wist nog niet goed wat hij met zijn tegenstrijdige gevoelens moest doen. Hij dacht steeds aan die kus, en wat dat bij hem teweeg had gebracht.
Hij schrok even wakker en hoorde hoe zij de krant nog eens omsloeg. Ze was helemaal verzonken in het wereldnieuws. Het verbaasde hem dat ze overal zo veel interesse in toonde. Waar haalde zij die energie toch vandaan? Soms werd hij daar wel eens moe van, maar in de loop der jaren had hij afgeleerd zich daaraan te ergeren. Elkaar met rust laten was hun devies geworden. Hij waardeerde de momenten waarop ze elkaar omhelsden. Soms begeleid door zenuwachtig hondengeblaf. Hij voelde zich gesteund door haar. Zij begreep hem soms beter dan hij zichzelf begreep. Ze kon het in ieder geval veel beter verwoorden.
Ze keek even op van haar krant en ving zijn blik op. Ze wist al dat hij zo zou vragen wat ze nog zouden kunnen gaan doen. En dat ze dan de vraag terug zou geven. Het was een spel dat ze al jaren speelden. Zonder winnaars en zonder verliezers, zonder grote ruzies en met veel vertrouwdheid, respect en liefde. In al die jaren was het haar duidelijk geworden wat dat woord liefde voor haar betekende. Het was iets heel kostbaars geworden, door haar gezin tastbaar geworden. Ze werd warm van binnen, haar ogen werden vochtig.
Ze wist het.
Ze had het altijd geweten.
Het was goed zo.

Patricia Coors, 30 juli 2002

terug naar Schrijfstappen